تأثیر متانول بر شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه ای لوبیا (phaseolus vulgaris cv. cos۱۶) در شرایط تنش خشکی
Authors
abstract
مقدمه لوبیا در بسیاری از کشورهای درحال توسعه به عنوان یکی از منابع مهم پروتئین گیاهی محسوب میشود. در ایران سطح زیر کشت لوبیا حدود 240 هزار هکتار با عملکرد متوسط 150 کیلوگرم در هکتار میباشد. جوانه زنی یک مرحله مهم در چرخه زندگی گیاه است و میتواند تأثیر بسزایی در میران تولید و عملکرد گیاهان داشته باشد. کیفیت جوانه زنی بذر تأثیرات قابل توجهی بر صفات رشدی گیاه در مراحل بعد از جوانه زنی، اشغال آشیانهای اکولوژیکی و محدوده جغرافیایی گیاه دارد. گزارش شده است که جوانه زنی بذرهای حبوبات ازجمله لوبیا تحت تأثیر مستقیم شرایط نامطلوب محیطی مانند تنشهای خشکی و شوری قرار دارد. در تحقیقات مختلفی، کاربرد متانول به عنوان یک منبع کربن برای بهبود رشد و عملکرد گیاهان زراعی در شرایط تنش خشکی توصیه شده است. کاربرد خارجی متانول به طور مستقیم با فرآیندهای متابولیکی رشد و نمو گیاه و همچنین با فرآیندهای مرتبط با مکانیسمهای دفاعی از قبیل فعال شدن ژنهای درگیر در بیوسنتز اسید جاسمونیک مرتبط است. برخی مطالعات نشان داده اند که مصرف متانول میتواند کارایی جذب عناصر غذایی را به خصوص در شرایط مواجهه گیاه با تنشهای محیطی بهبود بخشد. با توجه به اینکه گزارشهای متعددی در ارتباط با تأثیر مثبت متانول بر فاز رویشی گیاهان در ایران وجود دارد، بااین وجود مطالعات اندکی در زمینه اثر متانول بر شاخصهای جوانهزنی وجود دارد. هدف اصلی این تحقیق بررسی اثر متانول بر شاخصهای جوانه زنی بذرهای لوبیا (رقم cos16) تحت تنش خشکی میباشد. مواد و روش ها به منظور بررسی اثرات احتمالی متانول بر بهبود تحمل به خشکی لوبیا در مرحله جوانه زنی آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهی دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل سطوح مختلف محلول متانول شامل شاهد (بدون متانول)، 10، 20 و 30 درصد حجمی و نیز سه سطح تنش خشکی (0، 3- و 6- بار) بودند. تنش خشکی با استفاده از پلیاتیلن گلایکول 6000 در دمای 25 درجه سانتیگراد و طبق معادله میچل و کافمن اعمال شد. بازدید از نمونه ها به طور روزانه یک بار و به مدت 14 روز انجام شد و در هر بازدید تعداد بذرهای جوانه زده (دارای طول ریشهچه 3 میلیمتر) ثبت شدند. در روز پایانی آزمایش، ریشهچه ها و ساقهچه ها از بذور جدا شدند و مهمترین شاخصهای جوانه زنی نظیر سرعت و درصد جوانه زنی، طول ساقهچه و ریشهچه، وزن خشک ساقه چه و ریشه چه، سطح ریشه چه و آندوسپرم مصرفی اندازه گیری شد. نتایج و بحث نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تنش خشکی و کاربرد متانول تأثیر معنی داری بر سرعت و درصد جوانه زنی، طول ساقه چه و ریشه چه، وزن خشک ساقه چه و ریشه چه، سطح ریشه چه و آندوسپرم مصرفی داشت. نتایج مقایسه میانگینها در اثرات متقابل نشان داد که در تمامی سطوح تنش خشکی، مصرف سطوح 20 و 30 درصد حجمی متانول منجر به کاهش معنی دار شاخصهای جوانه زنی لوبیا شد. اعمال تنش خشکی 6- بار منجر به کاهش معنی دار درصد و سرعت جوانه زنی، وزن خشک ریشه چه، وزن خشک ساقه چه، طول ریشه چه، طول ساقه چه، سطح ریشه چه و آندوسپرم مصرفی در مقایسه با تیمار بدون تنش شد. درمجموع، نتایج پژوهش کنونی نشان داد که کاربرد متانول در مرحله جوانه زنی نه تنها در کاهش اثرات منفی ناشی از تنش خشکی نقشی نداشت، بلکه در شرایط بدون تنش خشکی نیز بر شاخص های جوانه زنی لوبیا اثر منفی بر جا گذاشت. نتیجه گیری در این مطالعه نتایج نشان داد که محلول آبی متانول در تمامی تیمارهای تنش خشکی (0، 3- و 6-) منجر به کاهش معنیدار تمامی شاخصهای موردبررسی در گیاه لوبیا شد. با توجه به تحقیقاتی که نشان می دهند متانول در مراحل گیاهچه ای و گلدهی در گیاهان مختلف باعث افزایش محصول و عملکرد میشود اما در مطالعه حاضر که برای اولین بار انجام شد، مشاهده شد که محلول آبی متانول علاوه بر اینکه در کاهش اثرات منفی ناشی از تنش خشکی بر جوانه زنی گیاه لوبیا نقشی نداشت، بلکه به تنهایی منجر به کاهش شاخصهای جوانه زنی شد.
similar resources
تأثیر متانول بر شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه ای لوبیا (Phaseolus vulgaris cv. COS16) در شرایط تنش خشکی
مقدمه لوبیا در بسیاری از کشورهای درحالتوسعه بهعنوان یکی از منابع مهم پروتئین گیاهی محسوب میشود. در ایران سطح زیر کشت لوبیا حدود 240 هزار هکتار با عملکرد متوسط 150 کیلوگرم در هکتار میباشد. جوانه زنی یک مرحله مهم در چرخه زندگی گیاه است و میتواند تأثیر بسزایی در میران تولید و عملکرد گیاهان داشته باشد. کیفیت جوانه زنی بذر تأثیرات قابلتوجهی بر صفات رشدی گیاه در مراحل بع...
full textتأثیر چای کمپوست بر شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه لوبیا(Phaseolus vulgaris L.) به منظور تعدیل اثرات منفی ناشی از تنش خشکی
جوانهزنی و سبز شدن سریع بذر، از عوامل تعیین کننده عملکرد نهایی گیاهان بهشمار میرود. در این راستا مطالعهای با هدف تأثیر چایکمپوست بر شاخصهای جوانهزنی و رشد گیاهچه لوبیا در شرایط تنش خشکی صورت گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل چایکمپوست در 5 سطح (0، 5/2، 5، 5/7 و 10 درصد حجمی) و تنش خشکی در چهار سطح (صفر، 3/0- ، 6/0- و 9...
full textتاثیر سویه های مختلف Pseudomonas بر جوانه زنی و شاخص های رشد گیاهچه لوبیا(Phaseolus vulgaris L.) در سطوح مختلف شوری
بهمنظور بررسی اثر سویههای مختلف Pseudomonas بر جوانهزنی بذر و رشد گیاهچه لوبیا تحت شرایط تنش شوری، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه گیلان انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل سطوح شوری (0، 5/2، 5 و 5/7 میلیموس بر سانتیمتر) و سویههای مختلف Pseudomonas،Pseudomonas fluorescens strain153, P.fluorescens strain169, P.putida strain 108, P.putida strai...
full textتاثیرمحلول پاشی متانول بر اجزای عملکرد لوبیا چیتی (Phaseolus vulgaris L.) در شرایط تنش آبی
کاربرد محلولهای متانول روی اندامهای هوایی گیاهان باعث افزایش عملکرد، تسریع رسیدگی، کاهش اثر تنش خشکی درآنها میشود. بدین منظور آزمایشی بهصورت اسپلیتپلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در سه تکرار در سال زراعی 1392 جهت بررسی اثرات محلولپاشی متانول در شرایط تنش آبی و بر اجزای عملکرد لوبیاچیتی در مرحلهی قبل و بعد از گلدهی و با غلظت...
full textتنوع ژنتیکی ژنوتیپ های لوبیا (L. vulgaris Phaseolus) در شرایط تنش خشکی
To evaluate genetic diversity and to determine the relationships between yield and other importante traits among bean genotypes, an experiment was conducted in Random Completely Block Design (RCBD) with three repetitions under both normal and drought stress conditions in 2015-2016 crop season on 30 bean genotypes at Tehran University research farm. The results of variance analysis indicated hi...
full textبررسی تاثیر متانول برخصوصیات مورفوفیزیولوژیک و بیوشمیایی ارقام گیاه لوبیا phaseolus vulgaris l. cv. sadry) و (phaseolus vulgaris l. cv. cos16 تحت شرایط تنش کم آبی
آب قابل دسترس، عامل اصلی محدود کننده رشد و تولید محصول در مناطق خشک می باشد. نتایج بررسی ها موید این است که محلول پاشی متانول نقش موثری در تحمل به خشکی گیاهان 3 کربنه دارد. در این راستا به منظور بررسی اثر محلول پاشی متانول بر خصوصیات فیزیولوژیکی، مورفولوژیکی و بیوشمیایی لوبیا (ارقام صدری و cos16) در شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار درآمد. عامل محلول پ...
My Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
تنش های محیطی در علوم زراعیجلد ۹، شماره ۳، صفحات ۲۲۹-۲۳۹
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023